Καθώς τα μικρά παιδιά εξασκούν ακόμη τη μάσησή τους, συχνά δεν καταφέρνουν να τεμαχίσουν αποτελεσματικά τη τροφή στο στόμα για να μπορέσουν να την καταπιούν στη κατάλληλη πολτοποιημένη υφή. Έτσι, δεν είναι σπάνιο το να καταπίνουν κομμάτια της τροφής τους ολόκληρα. Πράγματι, παιδιά ηλικίας 3 ετών και κάτω, έχουν αυξημένες πιθανότητες πνιγμονής (AAP, 2010), ενώ μια από τις συχνότερες κατηγορίες πρόκλησης αυτής είναι το φαγητό. Πνιγμονή είναι η απόφραξη του αεραγωγού από κάποιο ξένο σώμα που εισέρχεται στην αναπνευστική οδό του παιδιού.
Οι πληροφορίες αυτές, σε πρώτο άκουσμα, φαίνονται τρομακτικές, ειδικά για γονείς που τώρα διανύουν τη διαδικασία εισαγωγής στερεών τροφών στη σίτιση και διατροφή του παιδιού τους. Παρόλα αυτά, η εκπαίδευση και ενημέρωση των γονέων/ προσώπων φροντίδας σχετικά με τον καθημερινό τους ρόλο στο να αποτρέψουν τα περιστατικά πνιγμονής από φαγητό έχει αποδειχθεί ως μια ουσιαστική και αποτελεσματική μέθοδος (Pondete et al., 2022). Είναι σημαντικό να έχουμε στο νου μας ότι με την κατάλληλη προετοιμασία των διαφόρων κοινών τροφών που θα έτρωγε η οικογένεια, μπορούμε να συμβάλλουμε καταλυτικά στην μείωση του κινδύνου πνιγμονής, καθιστώντας τα περισσότερα φαγητά προσβάσιμα και ασφαλή για το παιδί μας (USDA, 2020).
Πώς γίνεται όμως αυτή η προετοιμασία; Τα παρακάτω παραδείγματα μας δίνουν ιδέες για το πώς να τροποποιήσουμε τροφές που, λόγω του σχήματός τους, θα αποτελούσαν δυνητικά κίνδυνο, προκειμένου να γίνουν διαχειρίσιμες και ασφαλείς, δίνοντας στο παιδί μας την ευκαιρία να τις εντάξει στις διατροφικές του επιλογές:
- Για φαγητά σε σχήμα σφαίρας, όπως τα κεράσια, σταφύλια ή ντοματίνια: κόβουμε το φαγητό κατά μήκος στη μέση και στη συνέχεια σε λεπτότερες φέτες, φροντίζοντας τα κομμάτια που προκύπτουν να μη ξεπερνούν το ένα εκατοστό σε πάχος. Σε μικρότερα φαγητά σφαιρικού σχήματος, όπως μύρτιλλα ή βατόμουρα, τα προσφέρουμε αφού πρώτα τα πιέσουμε ώστε να πάρουν μια μακρόστενη, ημι-λιωμένη μορφή.
- Για φαγητά σε σχήμα σωλήνα, όπως το χοτ ντογκ ή το καρότο: κόβουμε το φαγητό κατά μήκος δημιουργώντας μικρές λωρίδες ΑΝΤΙ ΓΙΑ κάθετα, στρόγγυλα κομμάτια.
Για περισσότερες πληροφορίες και μια οπτική απεικόνιση των παραπάνω οδηγιών, μπορείτε να κατεβάσετε το σχετικό ενημερωτικό φυλλάδιο που ακολουθεί:
Κλείνοντας, θυμόμαστε ότι πέρα από την ευθύνη των γονέων, το σώμα του παιδιού έχει τους δικούς του προστατευτικούς μηχανισμούς για την αποτροπή της πνιγμονής. Πιο συγκεκριμένα, τόσο το αντανακλαστικό εξεμέσεως (γνωστό και ως gag reflex), όσο και το αντανακλαστικό του βήχα, είναι απόλυτα φυσιολογικά και συχνά εμφανιζόμενα κατά τα πρώτα βήματα του παιδιού στη σίτιση στερεών τροφών. Και τα δύο, εύκολα θεωρούνται ως ενδείξεις ανερχόμενης πνιγμονής. Η πραγματική τους λειτουργία όμως αφορά στο να αποτρέψουν το φαγητό από το να εισέλθει στους αεραγωγούς, ενώ βοηθούν στην αποφυγή κατάποσης φαγητού πριν αυτό τεμαχιστεί επαρκώς στη φάση της μάσησης (Rabin & Rapley, 2022).
Βιβλιογραφία
Αmerican Academy of Pediatrics (2010). Prevention of Choking Among Children. Pediatrics, 125(3), 601–607. https://doi.org/10.1542/peds.2009-2862
Chapin, M. M., Rochette, L. M., Annest, J. L., Haileyesus, T., Conner, K. A., & Smith, G. A. (2013). Nonfatal Choking on Food Among Children 14 Years or Younger in the United States, 2001–2009. Pediatrics, 132(2), 275–281. https://doi.org/10.1542/peds.2013-0260
United States Department of Agriculture (2020). Reducing the Risk of Choking in Young Children at Mealtimes [Broshure]. https://www.fns.usda.gov/tn/reducing-risk-choking-young-children-mealtimes
Pondete, M. A., Barlianto, W., & Suryanto, S. (2022). Education for parents regarding choking prevention and handling on children: a scoping review. International Journal of Public Health Science, 11(2), 672. https://doi.org/10.11591/ijphs.v11i2.21119
Rabin, J., & Rapley, G. (2022). Your Baby Can Self-Feed, Too: Adapted Baby-Led Weaning for Children with Developmental Delays or Other Feeding Challenges. The Experiment.
Comments